Düşünce

Dinler Tarihinde “Hristiyan Noeli” ve “Seküler Batı Yılbaşı”

Mesih’in doğum gecesi 25 Aralık konusunda ittifak da yoktur. O tarih, Roma Katolikler tarafından kutlanır. Hâlbuki Doğu Hristiyanları (yani Ortodokslar), 6 Ocak’da Mecusi müneccimlerin gelip İsa Mesih’in doğumundan sonra onun Tanrının oğlu oluşunu tasdik ettikleri Epifani bayramına önem verirler… Noel’den farklı olan Yılbaşı ise seküler miladi takvimin 31 Aralık’ı 1 Ocak’a bağlayan gece… Yani ilk defa 19. yüzyılda Modern Laik Avrupalıların yılın başında kutladıkları bir gece… Dinî olmayan modern bir kutlama…

EKLENDİ

28 Aralık 2023

Yazar:

Mustafa Alıcı, Prof. Dr.

Tarihsel kanıt olmadan ruhban eliyle teolojik ilahlaştırma süreci: Roma Katolik Hristiyanlar, 25 Aralıktaki İsa’nın doğum gününü -noel olarak- kutlarlar ama tarih kesin değildir. En çok bilmeleri gereken kesin inandıkları Rab ve Tanrı oğlunun doğumu hakkında yani Baba tanrının oğul/ insan olmasının başlangıç günü hakkında tam bir tarihsel kanıtları yoktur…
Ödünç ve yer değiştirme süreci: VI. asırda Roma İmparatorluğu, Hristiyanlığı resmî din yapınca Papalık, 25 Aralık gününü Mitraizm’den ödünç aldı… Mitra, Putperest Romalıların en büyük ilahi “Mithra” sahip olduğu Sol Invictus (Yenilmez Güneş Tanrısı) ile “devletin sembolik resmi” ilahı idi. Batı Hristiyanlığı, papalığı bile gerçekte Pontifex Maximus unvanı dâhil Pagan inancından ödünçle inşa etti.
Tashih ve hakkı izhar süreci: Hâlbuki Furkan, Muheymin, ve Hâdi olarak Kur’an-Kerim, İslâm peygamberi olan Meryem oğlu İsa Mesih’in kışın değil yaş, olgun hurma hasat mevsimi doğduğunu bize haber veriyor ( Meryem, 25)… Dinleri kültürel boyutla ele alan ve antropolojinin kurucularından Edward Brunett Tylor, İncil’deki imalar (güneş uzadı vs.) sebebiyle doğumun yaz sonu olduğunu belirler. Kur’an insanlığın tarihsel bulgularıyla örtüşür.
Zaten İsa Mesih’in hayatını kendine özgün tarzlarda anlatan birer “siyer” hükmündeki İncillerde İsa doğduğunda çobanların koyun otlattığından bahseder yani kış mevsimi olmadığı vurgulanır… 25 Aralık gerçekte Filistin’de kış mevsimidir ve koyun otlatılmaz…
Noel Baba veya Santa Klaus, aslında bizim Antalyalı hemşerimiz ( Patara, Demre) olup MS. 280 yılı civarında yaşayan bir Hristiyan… İtalyanlar onun kemiklerini Bari’ye kaçırmıştı bu yüzden ilk dönemle, Hz. İsa ve havarilerle doğrudan tarihsel ve kitabî açıdan herhangi bir bağı yok…
Aslında Mesih’in doğum gecesi 25 Aralık konusunda ittifak da yoktur. O tarih, Roma Katolikler tarafından kutlanır. Hâlbuki Doğu Hristiyanları (yani Ortodokslar), 6 Ocak’da Mecusi müneccimlerin gelip İsa Mesih’in doğumundan sonra onun Tanrının oğlu oluşunu tasdik ettikleri Epifani bayramına önem verirler…
Noel’den farklı olan Yılbaşı ise seküler miladi takvimin 31 Aralık’ı 1 Ocak’a bağlayan gece… Yani ilk defa 19. yüzyılda Modern Laik Avrupalıların yılın başında kutladıkları bir gece… Dinî olmayan modern bir kutlama…
Yılbaşı çam ağacı da aslında Hristiyan inancında yoktur. Belki İsa’dan önce kadim Putperest Germenlerin, Kuzey Avrupalı Tötonlar ve diğer Baltık milletlerinin inandığı orman ilahının Ortaçağ’da Hristiyanlığa monte edilmesidir… Onların daha hızlı Hristiyanlaşması için ödünç alınmasıdır…
Ağaç burada çam değil doğum esnasında Hz. Meryem’in salladığı ağaç (hurma ağacı) olmalıydı.
Yılbaşında sofradaki ana yemek olarak Hindi kesmenin ilk dönem Hristiyanlıkla hiç ilgisi yoktur… Avrupalı halkların 15. yüzyılda Kuzey Amerika kıtasına ayak basmalarının ve bereket getirmesi için Tanrı’ya şükür ettikleri şükran gününden kalma bir adettir…

Post Views: 52