Hanefi ulemalarından rüya tabirlerinde mahir İmam Nablusi’nin Torunu Prof. Dr. Muhammet Ratıp Nablusi
Hayatı
Şam’da ilim ve eğitime önem veren bir ailede dünyaya geldi. Babası Şam camilerinde dersler veren, Şam’ın önemli âlimlerinden biriydi. Vefatından sonra geride birçok yazılı eser barındıran büyük bir kütüphane bıraktı.
Nablusi ilkokul, ortaokul ve liseyi Şam’da bitirdikten sonra öğretmen yetiştirme enstitüsüne kaydoldu. 1956’da oradan mezun olduktan sonra 1964’te Şam Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arap Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü tamamladı ve Arap dili ve edebiyatı lisansını aldı. Ardından yine Şam Üniversitesi Eğitim Fakültesinde yüksek lisans yaptı. 1966’da derece ile mezun olarak eğitim yeterliliği diplomasını aldı. 18.06.1999’da Dublin Üniversitesi Eğitim Fakültesinde yine eğitim alanında doktorasını tamamladı. Bunun üzerine çalışmaları, deneyimleri ve eserleri eğitim alanında devam etti.
27.07.2015’te Umman’da İslam’a davet hizmetindeki çabalarını onurlandırmak için düzenlenen özel törende kendisine Amerikan Üniversitesi İslami İlimler Bölümü’nden fahrî doktora unvanı verildi.
Çalışmaları
1969-1999’da önce lise, daha sonra üniversite eğitimi alanında çalıştı ve Şam Üniversitesi Eğitim Fakültesinde öğretim görevlisi olarak görevlendirildi. Daha sonra Ezher Üniversitesi İlahiyat Fakültesinin bir kolu olan Şam Fethu’l-İslam Üniversitesinde Kur’an ve sünnette bilimsel mucizeler alanında, Ümmü Derman Üniversitesinin Şam’daki Suriye Müftüsü Ahmet Keftaro’nun kurmuş olduğu Ebu’n-Nur Akademisinde İslam akaidi alanında ve Trablus İslam Üniversitesinde eğitim alanında dersler verdi.
Akademik çalışmaları ile ilgili birçok kitap telif etti, birçok eser yazım çalışmalarına katıldı. Bunların en önemlisi yaklaşık on yıl boyunca liselerde edebî ve bilimsel alandaki ekleriyle birlikte ders kitabı olarak okutulan “Yaşam Edebiyatı” isimli kitabıdır. Şam Üniversitesi Eğitim Fakültesinde eğitim yeterliliği diploması almak üzere yüksek lisans yapan öğrenciler için hazırlanan “Arapça Öğretim İlkeleri” kitabının telif heyetinde yer aldı. Bunların dışında da yine üniversite düzeyinde hazırlanan birçok kitabın telif çalışmalarında yer aldı.
Erken yaşlarda İslami ilimler almaya başladı. Birçok Şam âliminden tefsir, hadis, fıkıh, siyer ve miras hukuku alanlarında dersler aldı. Şam Üniversitesi Edebiyat Fakültesinde Kuran ilimleri, hadis ilimleri ve fıkhu’l-luga (Dil fıkhı/usulü) dersleri veren hocası Prof. Dr. Suphi Salih’ten hadis rivayeti icazeti aldı.
Suriye’deki Tebliğ Faaliyetleri
1974’te dedesi Şeyh Abdülgani en-Nablusi’nin ders verdiği caminin minberine çıktı. Orada kendisine haftalık dersler tahsis edildi ve akait, tefsir, hadis, fıkıh ve siyer gibi alanlarda dersler verdi. Çok etkili olan bu derslerle davet merkezi hâline gelen Nablusi Camisi, Şam’ın büyük ilçeleri ve köylerinden toplanan ilim talebeleri sebebiyle büyüdü ve genişledi, hatta dar gelmeye başladı. Derslerine katılan öğrencileri onu Şam’ın merkezinde ve köylerinde bulunan camilerinde dersler vermeye davet etti. Böylece Nablusi uzun bir süre Şam’daki Emevî Camisi’nin (yapım tarihi 704) vaiz ve hocalarından biri oldu. Her yıl çeşitli İslam ülkelerinden Şam’a gelen, Arap olmayan imam ve hatiplere yönelik verdiği derslere ek olarak Ümmü Derman Üniversitesinin Şam’daki şubesi olan Ebu’n-Nur Akademisi İlahiyat Fakültesinde ana dili Arapça olmayanlara yönelik açılmış imam hatiplik kurslarında üç yıl boyunca akait dersleri verdi. Ayrıca “Bilimsel Mucizeler Ansiklopedisi” isimli eserin ders kitabı olması ve Şam’ın en eski medreselerinden biri olan Fethu’l-İslam Enstitüsünün programına dâhil edilmesinde önemli rol oynamış, bu ders uzun süre enstitüde okutulmuştur, hâlâ da okutulmaya devam etmektedir.
Gençlik için bir İslam akademisi, dinî eğitim veren resmî bir lise ve İslam üniversitesinin bir an önce kurulması için çok çaba harcadı. Bu çabasını 2010’da hayata geçirdi. Hafızlık enstitüsünün kurulmasında öncü olarak farklı kültürleri ve disiplinli davranışları ile seçkin bir Müslüman genç kuşağın oluşumunda önemli rol oynadı. Bu nesil şimdi enstitüde eğitim ve yönetimde büyük bir faaliyet göstermektedir. Kurum, Suriye ve dışından gelen beş yüzden fazla farklı yaşlarda kız ve erkek öğrenciyi barındırmaktadır. Bu kompleksin amacı dinî ve ahlaki eğitim ile fıtrata uygun eğlenceyi birleştirmek, eğitim kurumundan beklenen farklı olumlu sonuçları gerçekleştirmektir.
Prof. Dr. Muhammed Nablusi’nin ikinci hedefi dinî eğitim veren resmî bir lise tesis etmekti ama önünde çok fazla engel vardı. 1990’da başlayan rüya 2006’da gerçek oldu. Şeyh Abdulgani en-Nablusi Lisesi, beş yüz öğrencisi ile kız ve erkek binalarıyla faaliyete geçti. Böylece Şeyh Abdulgani en-Nablusi Camisi, mahalle camisinden ilmî bir deniz fenerine dönüştü. Bugün burası Suriye ve çevresinde adı resmî olarak Şeyh Abdulgani en-Nablusi İslami İlimler Akademisi olarak anılan, en önemli ilim merkezlerinden biri sayılmaktadır. İlim ve istikamet üzere ilerleyen öncü nesli oluşturmak adına, kuruma nitelikli öğretmenler ve samimi davetçilerden oluşan bir eğitim kadrosu yerleştirilmeye çalışılmıştır. Bu da akademiyi kısa sürede prestijli bir konuma yerleştirirken liseyi de bilimsel sonuçları ve ahlaki etkileri ile Suriye’nin öncü liselerinden biri hâline getirmiştir. İslam üniversitesi kurulum çalışmaları hâlen devam etmektedir.
Suriye Dışında Tebliğ Faaliyetleri
1993’te başlayıp 1999’da Rabat’ta düzenlenen İslami Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (ISESCO) konferansında Suriye’yi temsil etti. 1998’de Abu Dabi’de düzenlenen Aile Konferansı’na, 1999’da ABD Detroit’de düzenlenen İslam Fıkhı Konferansı’na, 1998 ve 1999’da Los Angeles’da düzenlenen Müslüman Gençler Konferansı’na, 1999, 2005 ve 2006’da Kahire’de düzenlenen İslami Faaliyetler Yüksek Konseyi Konferansı’na, 1999’da Şam’da düzenlenen Sekizinci İslam Ekonomisi Al-Baraka Sempozyumu’na, 2000’de Beyrut’ta altıncısı düzenlenen Uluslararası Kur’an ve Sünnet’te Bilimsel Mucizeler Konferansı’na, 2000’de Şam’da düzenlenen Şam’daki Vakıf Deneyimleri Sempozyumu’na, 2002’de Malezya’da düzenlenen İslam Dünyası’ndaki Evkaf Bakanları Konferansı’na, Şam’da düzenlenen Sosyal Eğitim Konferansı’na katıldı.
2005’te “Toplum Oluşumunda Dinsel Kurumların Rolü” isimli bir makale hazırladı. Birkaç yıl Ürdün Amman’da Haşimiyye Konseylerine katıldı. Yine birkaç yıl Dubai’deki Kur’an’ı Kerim icazet programlarına iştirak etti. Libya, Cezayir, Umman, Bahreyn, Lübnan, Kuveyt ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi Arap ülkelerinde yapılan birçok konferans davetine icabet etti. 2007’de Endonezya Bali Adası ve 2008’de Kahire’de düzenlenen nüfus konferanslarında Suriye’yi temsil etti. Hedeflerin gerçekleşmesi, eleştirilmesi ve ümmetin konferansta ortaya atılan iddialara karşı bilinçlendirilmesinde rolü çok büyüktü. 2008’de Cezayir’de Dördüncü Uluslararası İslam Forumu’na katıldı. 2009’da Cezir’deki Uluslararası Bilimsel Mucizeler Heyeti’nin daveti üzerine oraya gitti. Yine davetler üzerine içerisinde Alman Hükümeti’nin resmî kişisel davetinin de bulunduğu birçok davete katıldı. Resmî bir yetkili eşliğinde üniversite rektörleri, siyasi ve dinî liderler ile görüşmelerde bulundu. Alman parlamentosunda bir konuşma yaptı. Çin Hükümeti’nin daveti üzerine Müslümanların koşullarını görmek için resmî bir yetkili eşliğinde Pekin ziyaretinde bulundu. Yine davet ile Suudi Arabistan Krallığı, Ürdün Haşimi Krallığı, Yemen Cumhuriyeti ve Sudan Cumhuriyeti ziyaretlerini gerçekleştirdi, Gine Cumhuriyeti’ne gitti. ABD’nin birden fazla eyaletinde konferans vermek üzere birçok sivil davet aldı. Yıllarca Avustralya’da seminerler verdi. Defalarca Fransa’daki İslam Cemaati’nin davetine icabet etti. Yine Almanya’daki İslam cemaatlerinin daveti üzerine oraya gitti. Birkaç yıl İstanbul’daki İslam cemaatinin davetine icabet etti. İsviçre ve İsveç’ten yapılan cemaat davetlerine katıldı ve Lübnan’da birçok şehirde konferanslar verdi.
Medya Aracılığıyla Gerçekleşen İlmî Faaliyetleri
Davet faaliyetlerinde özellikle de vaazlar, dersler ve konferanslarda yaptığı sunumlarda İslam Arap yayın organlarının payı çok büyüktür. Edebî ve sanatsal farklı içeriklere baktığımızda bu anlaşılmaktadır. Şöyle ki on yıldır Kudüs radyosunda yayımlanmaya devam eden ve Suriye’nin üçte biri, Ürdün ve Filistin’in kuzeyini de kapsayan derslerin yanı sıra Şam, Riyad, Abu Dabi, Cezayir, Umman, Katar ve Kahire’deki her türlü radyo yayını, Lübnan, Ürdün, Filistin, Amerika ve Avustralya’daki özel radyo kanalları yayım yapmaya hazırdı.
Konferansları, seminerleri, röportajları ve görüntülü programları vardır; bu programlar resmî ve özel birçok Arap İslam televizyon kanalında özellikle de İkra Kanalı ve er-Risale kanalında yayımlandı. Bu kanallarda yayımlanan en önemli programlar, Esma-i Hüsna Şerhleri, Araf Suresi’nin tefsiri, İslam ve Hayat, Medeni Hukuk, İman Ahlaktır ve canlı yayın programlarıdır ve İslam âleminde çok büyük etkileri olmuştur.
Eserleri
- Nablusi Kur’an’ı Kerim Tefsiri (10 cilt)
- Esma-i Hüsna Ansiklopedisi (4 cilt)
- Kur’an ve Sünnet’te Bilimsel Mucizeler Ansiklopedisi (2 cilt)
- Öncelikli Kazancımız Çocuklarımız isimli kitap (2 cilt)
- Kitapları: İslam Üzerine Görüşler, İslam Üzerine Düşünceler, İslam’daki Parıltılar, Kulluk Görevinin Unsurları, Allah’ın Yardımı Ne Zaman? İmanın İlk Baharı, Allah’ın Müminlere Çağrısı, Kur’an’ı Kerim’den Yasalar, Tövbe Edenlerin Yolu.
- Kitapçıklar: Parıldayan Sözler ve Şaravi ile Verimli Görüşmeler – İsra ve Miraç – Hicret – Hac – İslam’da Hoşgörü ve Hz. Muhammed’in Kişiliği (Papa’ya Cevaplar)
Gazete ve Dergi Makaleleri
Şam’da basılan “Nehcü’l-İslam” adlı derginin her sayısında İslami bir makalesi vardır. Aynı zamanda bu derginin editörlerinden biridir. Beyrut’ta çıkarılan “Minber ed-Daiyat” dergisinde, Londra’da basılan “el-Mirah” dergisinde, Danimarka “Kopenhag Postası” Gazetesi ve Şam’da çıkan diğer birçok dergide makaleleri mevcuttur.
Londra merkezli “Al-Muslimun” gazetesi, Amerika’daki Suriye Topluluğu’nun çıkardığı “Al-İtidal” gazetesi, Avustralya Sydney’deki Arap Topluluğu tarafından yayımlanan “Al-Diyar” gazetesi gibi Arap ve uluslararası gazetelerde yayımlanan makale ve demeçleri vardır.
Kurduğu ve Katıldığı Dernek ve Topluluklar
Sigara ve Zararlı Maddeler İle Mücadele Derneğinin üyesidir. Daha önce Çocuk Hakları Derneğinin başkanlığını yapmıştır. Bu derneklerin ikisi de Suriye’dedir.
Elektronik Mağazalarda Bulunan Resmî Uygulamalar (Aplikasyonlar)
Hâlihazırda Arapça ve İngilizce olarak uygulamalar mevcuttur. Ana sayfaların interaktif ve sürekli güncellenen bir yapıya sahip olması göze çarpmaktadır. Bu içerikler günlük mevzular ve dinî gün ve bayramlarla ilgili kavramlara barındırmakta; sesli, görüntülü dersler ihtiva etmektedir. Ek olarak seçkin e-kitaplar, ilmi ve toplumsal konular ile Kur’an’ı Kerim tefsirinden seçilmiş kısımlar mevcuttur. Bu derslerin içindekiler kısmı da bulunmaktadır. Yine görüntülü ve sesli kütüphane bölümünde video ve ses dosyalarına kolaylıkla erişilebilmektedir.
IOS (App-Store) Uygulaması için tıklayınız!
Android Uygulaması için tıklayınız!
Prof. Dr. Muhammed Nablusi’nin İnternet ve İletişim Adresleri
Nablusi İslami İlimler Ansiklopedisi
Müslümanlara yönelik hazırlanmış akait, tefsir, hadis şerhi, siyer, İslami eğitim gibi alanlar ve İslami konularda Dr. Nablusi’nin tüm vaaz ve derslerini barındıran bir ansiklopedidir. İçerisinde yaklaşık 250.000 sayfa vardır. Yakında Rusça ve Farsça olarak da hizmet verecek olan site Arapça, İngilizce, Fransızca, Çince ve İspanyolca olmak üzere beş dile çevrilmiştir. İnternet üzerinden ansiklopediye ulaşmak için buraya tıklayınız!
Muhammed (sav) Sitesi
İslam dinini, Allahuteala’yı, Hz. Muhammed’i (sav), Kur’an’ı Kerim’i, İslam ve toplum ilişkilerini tanıtmak üzere hazırlanmıştır. Site, Müslüman olmayanlara ve İslam ile yeni tanışmış kişilere yöneliktir. Arapça, İngilizce ve Fransızcası mevcuttur. Siteye ulaşmak için buraya tıklayınız!
Nablusi Ansiklopedisi’nin Video Kanalları:
Arapça, İngilizce, Fransızca, İspanyolca ve Çince video kanalları mevcuttur. Kanal tüm görsel dersleri profesyonel bir şekilde içermekte olup bu dersler ile ansiklopedideki ders metinleri arasında bağlantı kurmaktadır. Ulaşmak için buraya tıklayınız!
Nablusi Ansiklopedisi’nin Arapça Sesli Kanalı
Ulaşmak için buraya tıklayınız!
Nablusi Ansiklopedisi’nin Ücretsiz Kütüphanesi
Her ziyaretçinin tebliğ veya farklı amaçlarla kullanıp indirebileceği çeşitli İslami İlimler alanlarında açıklamalı, sistematik ve fihristli yaklaşık 150 kitap içermektedir. İngilizce, Fransızca, İspanyolca ve Çinceye tercümesi başlamıştır. Akaid ve Kur’an’ın İcazı kitabının birinci bölümünün tamamlanmasına yaklaşmış bulunmaktayız. Yaklaşık 650 sayfa yayımlanmıştır. Ulaşmak için tıklayınız!
Nablusi Ansiklopedisi Ücretsiz Sesli Kütüphanesi
Neredeyse 10000 ses dosyası içermektedir ve ziyaretçiler tarafından kolaylıkla indirilebilir durumdadır. Ulaşmak için buraya tıklayınız!
Bilimsel Mucizeler Ansiklopedisi
Ders metinlerinin yaklaşık beş yüzünü içermektedir. Profesyonel görüntülerle süslenmiştir. Ulaşmak için tıklayınız!
