17 Şubat 1898 – 14 Şubat 1986 tarihleri arasında yaşayan Tıp profesörü Süheyl Ünver’in kültür, sanat tarihimiz açısından yaptığı hizmetler, kaleme aldığı eserler, çizdiği resimler bilinmektedir. Onun üzerinde özellikle durduğu konulardan biri de kişinin duyduklarını yazmasıdır. “Şifahilik belası” diye sık sık gündeme taşıdığı bu “duyduklarını yazmama” konusunda kendileri yüzlerce konu için binlerce dosya açarak herkese örnek olmuştur.
Yahya Kemal Beyatlı’nın sohbetlerinde tuttuğu notla, 2017 yılında Yahya Kemal’in Dünyası adıyla basılmıştır. Bu konuda en çok sevdiği dostu şüphesiz ,1946 doğumlu İstanbul Siyasal Bilgiler Fakültesi öğretim üyesi Ahmet Güner Sayar’dır. Çünkü o, 1968-1985 tarihleri arasında Ünver Hoca’dan duyduğu her şeyi kaydetmiş ve bunları vefatının 35. yılında A. Süheyl Ünver’le Sohbetler adıyla neşretmiştir. (İstanbul, 2021) Daha çok Süleymaniye Kütübhanesi ve Tıp Tarihi Enstitüsü’nde gerçekleşen sohbetler bir taraftan küçük bir grupla resim ve tezhip kursu olarak devam ederken diğer taraftan kültür, sanat ve tasavvuf tarihinin çok farklı konularına da girip çıkmış, sohbetler adeta bir “hayat dersi”ne dönüşmüştür. Bütün sohbetlerin değişmeyen üç gönül eri ise Kuşadalı İbrahim Efendi, Tırnovalı Ahmed Amiş Efendi ve Balıkesirli Abdülaziz Mecdi Efendi’dir. Tasavvuf aleminin ve melâmî neşvenin rehberleri…
İşte 560 sayfalık kitaptan kırk önemli cümle. Yeni tabirle Süheyl Ünver’den aforizmalar.
- Ufak bir ip parçasını bile atmayınız. Sevdiğiniz çiçekleri bağlamaya yarar.
- Mal o değildir ki el için toplayasın, başkasına miras bırakasın ve hesabını sen veresin.
- Benim iki kiralık katilim var. Bay sabır ile bay zaman. İşimi onlara havale ediyorum.
- Müslümanlığımı siyasete alet etmem. İçimin düzeni ile müslümanım.
- İnsan efâlinden (yaptıklarından) mesuldur, efkârından (fikirlerinden)değil.
- Goethe diyor ki: Politikada akıllılar lider, kurnazlar zengin, aptallar ise mücadele eder.
- Allah’ım! Sen, kendimi bana bir şey zannettirme!
- İnsan büyük adam olmalı, ama ‘büyük adamım’ diye ortaya çıkmamalı.
- Öğrencisinden de öğrenen hoca ne bahtiyar insandır.
- Dışın âlemle beraber, için Allah’la beraber.
- Konuşmasını çabuk öğrendim. Susmasını öğrenmek için ihtiyarlamam icap etti.
- Elfaza(laflara) bürünmeyeceğiz, manaya bürüneceğiz.
- Kendinizden bahsetmeyiniz, eseriniz konuşsun.
- Büyük adamlar kusurlarıyla kabul edilir.
- Ben hak ettiğim parayı isterim. Ben bu dünyaya soyguna gelmedim.
- Hoca öğretmeye memurdur, ceza vermeye, sınıfta bırakmaya değil.
- Kuvvetli insan kim? Susan.
- Şahıs olmaktan kurtulun, şahsiyet olun!
- Bu kabiliyet(yetenek) bende yok demeyin, Allah’ın gücüne gider.
- İnsan sevdiğini tahkir etmez(küçük görmez) ama doğruyu söyler.
- Hep ciddi konuşursak ciddiyet tahtası oluruz. Şathiyyat da(coşkun ifadeler de) lazım.
- Benim de şeytanım var ama ona resim, tezhip, minyatür yaptırıyorum.
- Kıskanmanın bir akıl deliliği olduğunu unutmayın!
- Çocuk terbiye edilmez. Ama anne babayı terbiye ediniz!
- Bir insanın iyi siyaset yapabilmesi için iyi bir aile terbiyesi alması lazım.
- Başkalarının iyiliğini istemek en büyük meziyettir.
- Yaşını başını al, ama yaşlanma!
- Diploma almak kâfi değil, o sadece kabiliyetin tasdikidir.
- Maziye (geçmişe) dönülmez, merak edilir, ondan hız alınır.
- Çok susan çok bilir. Az bilen çok söyler.
- Her millet kendi rönesansını kendi mazisinden beslenerek yapar.
- Hâdiseler, yarım yamalak öğrenenleri tasfiye eder.
- Mevlanâ Celâleddin Rûmî olmasaydı halimiz nice olurdu?.
- Muhyiddin İbn Arabî Müslüman değilse kimse müslüman değildir.
- Emeklilik pek hoş bir şey ama, çalışanlar için.
- Neden süküt ediyorum biliyor musun? Çünkü dünya saltanatını sürüyorum.
- Bugünün değil yarının meşhuru olun!
- Maddi hayata tapanlar deniz suyu içenlere benzer.
- Kültürü olmayan insanın kafası tam işlemez.
- Kuşadalı , o ne muazzam adam! Kur’ân’ın hakikî müfessiri.