Ali Fuat Başgil, devlet ve millet beyninde Tanzimat’tan günümüze yaşanan süreci şu cümlelerle özetler:
“Türkiye’de ölmek istemeyen bir mazi ile, hayata doğmaya çalışan bir istikbal var. Milletin selameti, bu kavgayı izlemek değil; musalahasına katkı vermektedir.” (Başgil, Din ve Laiklik, 4)
Allah Teâla’da müminler arasında yaşanan bir olumsuzluğun ortadan kaldırılması hususunda elinden gelen bütün gayreti ortaya koymasının her Müslümanın üzerine düşen bir farz-ı ayin olduğunu şu ayetle bize bildirir:
“Müminler ancak kardeştirler, öyleyse iki kardeşinizin arasını düzeltin, Allah’a itaatsizlikten sakının ki rahmetine mazhar olasınız.” Hucurat, 49/10.
Müminler arasında musâlahayı sağlamanın aynı zamanda “rahmete liyakat kesbetmek” için bir şart olduğunu bu ayetin yanından onlarca ayette Kur’an-ı Kerim zikrediyor.
Toplumsal Musâlaha
Bediüzzaman Said Nursi’nin dilinde; “eski hal muhal, ya yeni hal ya izmihlal” cümlesiyle ifade ettiği değişim/dönüşüm talepleri günümüzde de hız kesmeden devam etmektedir. Musâlaha ise bu süreçte üzerinde durulması gereken önemli bir mayadır.
Bu bize istikbalin yollarını açabilecek süreçte belki de en çok dikkat etmemiz gereken konunun; birbirimizi yok sayarak ya da görmezden gelerek değil, farklılıklarımızı zenginlik görüp, barış ve kardeşlik duyguları içinde geleceğimizi inşa etmek olduğunu söyler.
Dün olduğu gibi bugün de; ölmek istemeyen mazi ve artık gençliğe doğru yürüyen istikbal var oldu ve olacak.
Bizim tercihimiz ise, ya onları birlikte el ele, omuz omuza yürüteceğiz.
Veya kavgalarını izlemeye devam edeceğiz.
Üç devri aktif olarak yaşamış olan Ali Fethi Okyar’ın tespiti şu yöndedir:
“Bizim devlet tarihimizdeki en büyük boşluğu görebilmiştim. Birinci cihan harbinin esas sebebi ve kaynağı iktisadi muhtevadır. Bizim Osmanlı İmparatorluğumuz da bu sahada çok geri olduğu için, elinde tuttuğu geniş topraklar kendisine layık görülmemiştir.
Bu teşhis, zannediyorum ekonomik ve sosyal alanda çağa erişinceye ve değişen zamanın getirdiklerini kendi milli yapımıza yoğurarak öne ve ileriye çıkıncaya kadar, farklı ad ve şekillerde devam edecektir. Türkiye’mizi idareye layık görülmüş kadronun, şu temel realiteyi hiçbir zaman hatırından çıkarmamasını temenni ediyorum.” (Fethi Okyar, Üç Devirde Bir Adam, 287)
Dış güçlerin yakamızdan kurtulması için öncelikle kendi aramızda musâlahayı tesis ederek, zamanın getirdiklerini kendi milli yapımızla birlikte yoğurarak ekonomik ve sosyal alanda ileriyi yakalayıncaya kadar yoğun çalışmamız gerekiyor.
Bayram Hediyesi
Bayramlarımız toplumsal kardeşlik duygumuzu yücelten önemli eşiklerdir.
Bayramı fırsat bilerek aslah tarik musâlahadır demeliyiz.
Nitekim kubbede “hoş seda” bırakmanın yolu, kendimizle, ailemizle ve içinde yaşadığımız toplum ile barıştan geçiyor.
Kavgalarımızı çeşitlendirmek yerine kardeşliğimizi renklendirmemiz gerekiyor.
Hizmete kenetlenen gönüller kavgaya vakit bulamaz.
Himmete talip olan,
Hizmete ragıp olur.
Hizmete ragıp olan,
Himmete nail olur.
Himmete nail olan cennete vasıl olur,
Cennete vasıl olan ebedi saadet bulur.
