Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca desteklenen “Türk Müziği ve Edebiyatında Mevlevi Kültürü” başlıklı bilimsel araştırma projesi kapsamında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü tarafından düzenlenen “Klasikten Moderne Türk Edebiyatında Mevlevilik ve Şeyh Galib Sempozyumu” 16-18 Aralık tarihlerinde gerçekleştirildi.
İstanbul Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mahmut Ak, Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürü Dr. Ziya Taşkent ve Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Hayati Develi’nin açılış konuşmaları ile başlayan sempozyum, salgın nedeniyle “Zoom” uygulaması üzerinden çevrim içi olarak gerçekleştirildi. Üç gün boyunca devam eden sempozyumun açılış konferansında Hilmi Yavuz, “Şeyh Galib’de, ‘Hoşça Bak Zâtına’da, Kelam’ı Felsefe Olarak Okumaya; ‘Ne Nâtûk u ne Hâmûş’da, Kelam’ı Tasavvuf Olarak Okumaya İlişkin Notlar” başlıklı bir konferans verdi. Devam eden iki gün boyunca gerçekleştirilen yedi oturumda yirmi iki bildiri sunuldu.
Klasik Türk edebiyatı merkezli oturumlarda Şeyh Galib’in sanat anlayışı, biyografisi ve şiirleri hakkında üretilen bilgilere ek olarak şairin eserleri ve şiir anlayışı hakkında önemli birtakım hususların üzerinde duruldu. Modern Türk edebiyatı odaklı oturumlarda Mevleviliğe dair temalar ile Şeyh Galib’in şiirden romana modern edebiyattaki görünümleri etraflı bir biçimde konuşuldu.
Sempozyumun son gününde gerçekleştirilen “Mevlevi Mukabeleleri” başlıklı özel oturumda da altı ayrı bildiri ile Mevlevi sanatının kaynakları üzerine müzikal ve edebî değerlendirmelerde bulunuldu.
Oturum başkanlığını Şerif Eskin’in yaptığı birinci oturumda, Ali Şükrü Çoruk “Modernleşme Sürecini Şeyh Galib ve Şinasi Üzerinden Okumak”, Ahmet Murat Özel “Çağdaş Türk Şiirinde Mevlevilik: Vefa mı, Veda mı?” ve Zeynep Kevser Şerefoğlu Danış “Tanrıyı Ararken Politika ile Araya Mesafe Koymak”: Yeni Türk Şiirinde Mevlana’yı “Alımlamak” başlıklı bildirilerini sundu. Oturum başkanlığını Benedek Perı’nın yaptığı ikinci oturumda, Mücahit Kaçar “Arşiv Belgelerine Göre Şeyh Galib Hakkında Yeni Bilgiler”, Ahmet Doğan “Hüsn ü Aşk’ın Kimyası” ve Ercan Yılmaz “Hüsn ü Aşk’ta Bir Kök Metafor Olarak “Nûr-ı Siyâh” başlıklı bildirilerini tebliğ etti. Oturum başkanlığını Mehmet Samsakçı’nın yaptığı üçüncü oturumda, Bahtiyar Aslan “Şeyh Galib’in Romanı Yazıldı mı?”, Turgay Anar “Bırakılmış Boşluklar ve Kurmacının Farklı Gölgeleri: Tanpınar, Mümtaz, Nuran ve Şeyh Galib” ve Şerif Eskin “Oryantalist ve Oksidentalist Tahayyüller Arasında Mevlevilik ve Sinekli Bakkal” başlıklı bildirilerini tebliğ etti. Oturum başkanlığını Mücahit Kaçar’ın yaptığı dördüncü oturumda, Ali Yıldırım “Şeyh Galib’in Şiirlerinde Mevlâna Esintisi”, Mehmet Akif Gözitok “Yazımdan Yayıma Hüsn ü Aşk’ın Serencamı” ve Sevda Özden “Şeyh Galib Dîvânı’nda Mûsikî” başlıklı bildirilerini sundu. Oturum başkanlığını Ercan Yılmaz’ın yaptığı beşinci oturumda, Mehmet Samsakçı “19. Asır Mevlevi Şairi Yorgancızâde Mustafa Safvet ve İbnülemin’in Kemalü’s-Safve’si”, Beyhan Kanter “Cumhuriyet Dönemi’nde Mevlevi Müntesibi Bir Mimar: Şahabettin Uzluk ve Mevlevilik Çalışmaları”, Yılmaz Daşçıoğlu “Behçet Necatigil’in ve Hilmi Yavuz’un Şiirlerinde Şeyh Galib ve Şiirinin İzleri” ve Sevim Güldürmez “Modern Türk Şiirinde Mevlana’nın Görünümleri” başlıklı bildirilerini tebliğ etti. Oturum başkanlığını Dursun Ali Tökel’in yaptığı altıncı oturumda, İsmail Güleç “Şeyh Galib, “Sendendir” Redifli Gazeli Kim için Söyledi?”, Dursun Ali Tökel “Şeyh Galib ve Çocuk” ve Yasemin Karakuş, Ömer Arslan “Dr. Rıza Nur’un Mevlâna, Sultan Veled ve Şeyh Galib’in Şiirleri Üzerine Dikkatleri” başlıklı bildirilerini sundu. Oturum Başkanlığını Ali Şükrü Çoruk’un yaptığı son oturumda, Secaattin Tural “Fantastik Romanın Kahramanı Olarak Mevlâna ya da Menkıbenin “Fantastik” Okuması”, Muhammet Salman, Resul Kırmızıdemir “İhsan Oktay Anar’ın Suskunlar Romanında Tasavvufi- Mevlevi Büyü ve Post-Modern Dekonstrüksiyon” ve Seda Aksüt “Mevlevi Sema Törenlerinin Korunması Sürecinde Bir Risk Faktörü Olarak “Bağlamından Koparma” başlıklı bildirilerini tebliğ etti.
Sempozyumun “Mevlevi Mukabeleleri” başlıklı özel oturumunun başkanlığını Celâleddin Çelik yaparken, Nilgün Doğrusöz Dişiaçık “Mevlevi Âyinlerinin Hafızadan Kâğıda Aktarımında Kullanılan Müzik Yazıları”, Ruhi Ayangil “17. Yüzyıl Telifleri Olarak Kutb-ı Nâyî Osman Dede Efendi’nin Âyin-i Şerifleri ve Segâh Niyaz İlâhîsi Hakkında”, Özata Ayan “Neyzen Emin Dede ve Mevlevi Musikisine Katkıları”, Osman Kırklıkçı “Neyzen Emin Dede’nin Nota Mecmuası Üzerine Müzikal Bir Değerlendirme”, Yakup Şafak “Âyin-i Şeriflerin Güfte Kaynakları” ve Murat Serdar Saykal “Mevlevi Mukabelelerinin Otantik Güfte Kaynakları Olarak Şeyh Galib ve Neyzen Emin Dede Mecmuaları” başlıklı bildirilerini sundu.
Üç gün boyunca süren sempozyumu dileyenler aşağıdaki linklerden izleyebilirler:
https://www.youtube.com/watch?v=MDn20RZLXbA&ab_channel=%C4%B0.%C3%9C.EdebiyatFak%C3%BCltesi,
https://www.youtube.com/watch?v=3f9rwlAyvBU&ab_channel=%C4%B0.%C3%9C.EdebiyatFak%C3%BCltesi
https://www.youtube.com/watch?v=fYvle7pjtIU&ab_channel=%C4%B0.%C3%9C.EdebiyatFak%C3%BCltesi
https://www.youtube.com/watch?v=ajq3dEO6HTM&ab_channel=%C4%B0.%C3%9C.EdebiyatFak%C3%BCltesi
https://www.youtube.com/watch?v=r_y8ttgdRfg&ab_channel=%C4%B0.%C3%9C.EdebiyatFak%C3%BCltesi
https://www.youtube.com/watch?v=IWsXm8ayNys&ab_channel=%C4%B0.%C3%9C.EdebiyatFak%C3%BCltesi
https://www.youtube.com/watch?v=HKVhCmY8vlg&ab_channel=%C4%B0.%C3%9C.EdebiyatFak%C3%BCltesi
https://www.youtube.com/watch?v=Z_-rAQXzlqI&ab_channel=%C4%B0.%C3%9C.EdebiyatFak%C3%BCltesi
https://www.youtube.com/watch?v=R6Gn_u9iHRU&ab_channel=%C4%B0.%C3%9C.EdebiyatFak%C3%BCltesi
