Mehmed Bosnevi
(İzornik-Bosna, 1601 – ?, 1651)
- Min hüsni İslâmi’l-mer’i terkühû mâ lâ ya’nihî
“Kendisini ilgilendirmeyen şeyleri terk etmek, kişinin Müslümanlığının güzelliğindendir.” Tirmizî, Hadis No. 558.
Hüsn-i İslâm isteyen terk ide mâ-lâ-ya’nîyi
Bu kelâm-ı Mustafâ’dur añla işbu ma’nîyi
- Li-külli şey’in sikâleten ve sakkâlü’l-kulûbi zikru’llâh
“Her şeyin bir cilası/süsü vardır. Kalplerin süsü Allah zikridir.”
Cümle eşyâya cilâ virici vardur bî-riyâ
Mü’minüñ kalbin mücellâ eyleyen zikr-i Hudâ
- Hubbüke’ş-şey’ü yü’mâ ve yusimmü
“Bir şeye karşı sevgin seni kör ve sağır eder de onun eksiklerini görmez, kusurlarını işitmez olursun.” Ebû Davud, Hadis No. 5130; Taberânî, Mu’cemü’l-Evsat, Hadis No. 4359.
Görmez işitmez olur sevdügi ‘aybını kişi
Mahbûbı katında a’mâ vü asamdur her kişi
- Lâ hayra fìmen lâ-ye’lefü velâ yü’lefü
“Sevmeyen ve sevilmeyende hayır yoktur.” Taberânî, Mu’cemü’l-Kebîr, Hadis No. 5787; Beyhakî, Şüabü’l-Îmân, Hadis No. 7252.
Hayr gelmez her ki halka ülfet itmez hulk ile
Ülfet itmeyen hakîkat üns dutmaz halk ile
- Ma’âdatü’l-‘âkili hayrun min muvâlâtü’l-câhili
“Akıllı kimsenin düşmanlığı, cahil kimsenin dostluğundan hayırlıdır.”
Çünki câhil dostlıgından bugz yegdür ‘âkilüñ
Hem-nişîn ol ‘âkile olma karîni câhilüñ
- İnne ahsene’l-hüsni el-hulku’l-hasenü
“İyiliğin en iyisi güzel ahlaktır.” Kudâî, Müsnedü’ş-Şihâb, Hadis No. 986.
Hüsn-i ahsenden garaz ahsen-i hulk olur murâd
Hulk-ı ahsen olmayanlar hüsni gûyâ bir cemâd
- Men lem-yerhamü lem-yürham
“Merhamet etmeyene merhamet olunmaz.” Ahmed b. Hanbel, Müsned, Hadis No. 19164; Taberânî, Mu’cemü’l-Evsat, Hadis No. 3721.
Rahmet umarsan eger rahm eyle sende ey halîm
Rahm idersen rahm idem buyurdı Kur’ân-ı Kerîm
- Lâ yedhulu’l-cennete kâti’u’r-rahmin
“Akrabalık bağlarını kesip koparan cennete giremez.” Beyhakî, Şüabü’l-Îmân, Hadis No. 7580.
Kat’-ı rahm eyleyenler cennete dâhil degül
Terk-i Hak sılâ-ı rahmına ol vâsıl degül
- Kün fi’d-dünyâ ke enneke karîbün ev ‘âbiri sebilin
“Dünyada gelip geçen bir garip gibi ol.” Buhârî, Hadis No. 6416; İbn-i Mâce, Hadis No. 4114.
Dâr-ı dünyâda hemân ol bir garîb insân gibi
Şol müsâfir kim gelür konar gider mihmân gibi
- Men tereke sünnetî feleyse min ümmetî
“Sünnetimi terk eden ümmetimden değildir.” Buhârî, Hadis No. 5063 (Bu hadis, ilgili kaynakta “kim benim sünnetimden yüz çevirirse benden/benim ümmetimden değildir” şeklindedir.)
Terk idenler sünnetüm benden degüldür dir Habîb
Rûz-ı mahşer anlara olmaz şefâ’atden nasîb
- Men mâ nedîme men isteşâre velâ hâbe men isteşâre
“Danışan pişman olmaz; istihare yapan kaybetmez.” Taberânî, Mu’cemü’l-Evsat, Hadis No. 6627.
Meşveretle işleyen işi nedâmet çekmedi
İstihâre eyleyen emrin hasâdet görmedi
- Men sallâ ‘aleyye merreten salla’llâhu ‘aleyhi ‘aşere merrâtin
“Bana bir defa salavat getirene Allah on defa salât eder/on defa merhamet eder/bağışlar.” Taberânî, Mu’cemü’l-Evsat, Hadis No. 4948.
Dir Muhammed kim bana bir kez salavât getüre
Hak ana her birine on kez salavât getüre
(Bu çalışma Zahide Efe’nin Ankara Üniversitesi DTCF’nin Türkoloji Dergisi (25, 1 (2021)nde yayımlanan MEHMED BOSNEVÎ’NİN MANZUM KIRK HADİS TERCÜMESİ adlı makalesinden istifade edilerek yayımlanmıştır.)
